Δημητριακά προγεύματος: Είναι όντος τόσο υγιεινά;
Ίσως αποτελούν και για σένα μια εύκολη, γρήγορη και “βολική” επιλογή, ειδικότερα αν ανήκεις και εσύ στην τάξη των πολυάσχολων ανθρώπων. Πολλά από αυτά τα δημητριακά προωθούν την τελευταία “διατροφική μόδα” ενώ παράλληλα πολλά από αυτά έχουν έντονους ισχυρισμούς υγείας .
Αλλά είναι πραγματικά τόσο υγιεινά όσο ισχυρίζονται;
Η ζάχαρη είναι στα “φόρτε” της!
Πολλοί ισχυρίζονται πως δεν καταναλώνουν καθόλου ζάχαρη παρά μόνο στο γλυκό τους και αυτό γίνεται σπάνια. Παρόλα αυτά η ζάχαρη είναι πολύ πιο “συχνή” στην ζωή μας απ’ όσο φανταζόμαστε. Και αν αναρωτιέστε από που την παίρνουμε . . τότε η απάντηση είναι από τα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Είναι ενδιαφέρον ότι τα δημητριακά πρωινού είναι ένα από τα πιο επεξεργασμένα τρόφιμα που καταναλώνουμε με υψηλά προστιθέμενα σάκχαρα. Ρίξε μια ματιά στην ετικέτα και θα καταλάβεις. Τα περισσότερα από αυτά έχουν τη ζάχαρη ως δεύτερο ή τρίτο συστατικό.
Ξεκινώντας τη μέρα με δημητριακά πρωινού ψηλά σε ζάχαρη, τότε αυξάνεται το σάκχαρο στο αίμα καθώς επίσης και τα επίπεδα ινσουλίνης. Λίγες ώρες αργότερα, λόγο των ψηλών επιπέδων ινσουλίνης, το σάκχαρο του αίματος πέφτει με αποτέλεσμα το σώμα σου να λιγουρεύεται άλλο γεύμα ή σνακ (πάλι) υψηλό σε υδατάνθρακες, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο υπερκατανάλωσης.
Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, καρδιακών παθήσεων και καρκίνου.
Οι παραπλανητικοί ισχυρισμοί και τα δημητριακά.
Τα δημητριακά πρωινού προωθούνται ως ένα υγιεινό τρόφιμο αφού συχνά στο μπροστινό μέρος του κουτιού αναφέρονται παραπλανητικοί ισχυρισμοί όπως “χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά” και “ολικής αλέσεως”. Όταν όμως κοιτάξεις τον κατάλογο των συστατικών, τα πρώτα συστατικά είναι συχνά οι επεξεργασμένοι κόκκοι και η ζάχαρη, υποδηλώνοντας ότι το κύριο συστατικό σε αυτό το προϊόν είναι η ζάχαρη. Οι μικρές ποσότητες δημητριακών ολικής αλέσεως που αναφέρονται ως μετέπειτα συστατικά δεν αναιρούν τις επιβλαβείς επιδράσεις των άλλων συστατικών.
Δυστυχώς ο καταναλωτής πιστεύει, χωρίς να ερευνά, εκείνο που αγοράζει. Μελέτες έχουν δείξει ότι αυτοί οι ισχυρισμοί υγείας είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να παραπλανήσουν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι τα προϊόντα είναι πιο υγιεινά.
Λάβετε υπόψη ότι τα πραγματικά υγιεινά τρόφιμα δεν χρειάζονται καν ισχυρισμούς υγείας.
Τα δημητριακά έχουν στόχο τα παιδιά
Ένα μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι κατασκευαστές τροφίμων έχουν εστιάσει την προσοχή τους στο μάρκετινγκ για τα παιδιά. Οι εταιρείες χρησιμοποιούν φωτεινά χρώματα, χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων και στοιχεία δράσης για να προσελκύσουν την προσοχή των μικρών παιδιών.
Εκτός από τις δελεαστικές προσφορές προς τα παιδιά, τα ίδια τα προϊόντα έχουν συχνά παραπλανητικούς ισχυρισμούς για την υγεία. Άρα τα χρώματα και τα κινούμενα σχέδια δελεάζουν τα παιδιά, ενώ οι ισχυρισμοί υγείας (είτε ορθοί είτε όχι) κάνουν τους γονείς να νιώθουν ικανοποιημένοι για την αγορά τους.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως το μάρκετινγκ τροφίμων, θεωρείται ακόμη ένας παράγοντας κινδύνου για την παιδική παχυσαρκία και άλλες ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή.
Τι πρέπει τελικά να αγοράζω;
Αν η επιλογή των δημητριακών είναι κάτι που δεν μπορείς να “αντισταθείς”, τότε τα πιο κάτω tips θα σε βοηθήσουν να επιλέξεις την καλύτερη επιλογή.
Περιόρισε την ζάχαρη: επιλέξτε ένα δημητριακό πρωινού που περιέχει λιγότερο από 5 γραμμάρια ζάχαρης ανά 100γρ. προϊόντος.
Στόχευσε να είναι υψηλά σε φυτικές ίνες: Τα δημητριακά πρωινού πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον 3 γραμμάρια ινών ανά 100γρ. προϊόντος.
Πρόσεξε την ποσότητα: Τα δημητριακά τείνουν να είναι τραγανά και νόστιμα με αποτέλεσμα την υπερκατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων, επομένως και αυξημένες θερμίδες. Μέτρησε πόσο τρως και χρησιμοποίησε τις πληροφορίες για το μέγεθος του σερβιρίσματος στη συσκευασία για οδηγίες.
Διάβασε την λίστα των συστατικών: Αγνόησε τους ισχυρισμούς υγείας στο μπροστινό μέρος του κουτιού και βεβαιώσου ότι έχεις ελέγξει τη λίστα των συστατικών. Τα πρώτα δύο ή τρία συστατικά είναι τα πιο σημαντικά, καθώς το προϊόν περιέχει τα περισσότερα από αυτά.
Προσθέστε μια πηγή πρωτεΐνης: Η πρωτεΐνη ενισχύει περισσότερο το αίσθημα του κορεσμού και μειώνει την όρεξη, αλλάζοντας τα επίπεδα αρκετών ορμονών όπως η γκρελίνη και το πεπτίδιο ΥΥ. Μια κουταλιά της σούπας καρύδια, σπόροι ή κάποιο γιαούρτι είναι καλές επιλογές για επιπλέον πρωτεΐνη.
Tip Διαιτολόγου: Η καλύτερη επιλογή δημητριακών είναι η βρώμη. Προσθέστε εσείς τους ξηρούς καρπούς και το μέλι που σας “αναλογεί” και δημιουργήστε με αυτό τον τρόπο ένα σούπερ υγιεινό και θρεπτικό πρωινό.
Δήμητρα Σκαπουλλαρου
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc