Εφηβεία: Το παιδί μου δεν αγαπάει το σώμα του

Κατά την περίοδο της εφηβείας η διαστρεβλωμένη εικόνα του σώματος είναι κάτι που απασχολεί πολλούς έφηβους και ιδιαίτερα τα κορίτσια. Η εικόνα του σώματος (αγγλικός όρος, body-image) είναι το πως αντιλαμβανόμαστε το σώμα μας και πως αισθανόμαστε για αυτό. Κάποιες φορές η εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας μπορεί να ταιριάζει με τη ρεαλιστική εικόνα του σώματός μας, ενώ κάποιες άλλες φορές να απέχει πολύ. 

Η εικόνα του σώματος δεν αφορά κατ’ ανάγκη το βάρος μας. Αντιθέτως περιλαμβάνει περίπλοκες σκέψεις και συναισθήματα που συνήθως έχουν ως κοινό παρονομαστή την σύγκριση με κάποιον άλλο. Στην περίπτωση των εφήβων, ολοένα και αυξάνονται οι συγκρίσεις με άτομα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με φίλους και συνομήλικους, με αποτέλεσμα να αισθάνονται ντροπή και δυσφορία για το σώμα τους. 

Αυτές οι σκέψεις επηρεάζονται ακράδαντα από τις εμπειρίες μας, δηλαδή τις καθημερινές πληροφορίες που λαμβάνουμε – άλλοτε συνειδητά κι άλλοτε ασυνείδητα. Όσα προβάλλονται καθημερινά στις διαφημίσεις σχετικά με τη ‘βελτίωση’ της εμφάνισής μας προωθούν το μήνυμα πως είναι σχεδόν απαραίτητο να κυνηγάμε το αψεγάδιαστο, το ‘τέλειο’. Όλα αυτά μπορούν να συμβάλουν στο πώς αισθανόμαστε για το σώμα μας και γενικότερα για την εξωτερική μας εμφάνιση. Ο κίνδυνος της υπερβολικής έκθεσης στα πιο πάνω ερεθίσματα είναι να οδηγήσει σε συναισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, προβλήματα διατροφής, έντονη ανησυχία, καταθλιπτικές σκέψεις και εμμονή με την εξωτερική εμφάνιση. 

Συχνά οι έφηβοι για να καταπολεμήσουν τα δυσάρεστα συναισθήματα που τους προκαλεί αυτή η κατάσταση αλλάζουν τις διατροφικές τους συνήθειες, σκεπτόμενοι ότι με αυτό τον τρόπο θα αποκτήσουν μεγαλύτερο έλεγχο στην εμφάνισή τους. 

Εισηγήσεις για γονείς:

Στην περίπτωση που οι έφηβοι δυσκολεύονται να αποδεχτούν το σώμα τους, προσπαθήστε:  

• Να είστε διαθέσιμοι όταν χρειάζονται κάποιον να μοιραστούν τις ανησυχίες τους. Ακούστε και αποδεχθείτε τα όσα αισθάνονται για το σώμα τους, ακόμη κι αν διαφωνείτε.
• Να συζητήσετε μαζί τους ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο πρότυπο ομορφιάς ή σωματότυπου. Η ομορφιά είναι υποκειμενική και δεν υπάρχει σωστή ή λάθος εμφάνιση.
• Να τους εξηγήσετε ότι συχνά οι φωτογραφίες που βλέπουν είναι προϊόν επεξεργασίας και δεν αντικατοπτρίζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι φαίνονται στην πραγματική ζωή.
• Να τους ενθαρρύνετε να ακολουθήσουν άτομα και σελίδες που προωθούν τη θετική εικόνα του σώματος με κύριο στόχο την υγεία και όχι την εμφάνιση.
• Να τους βοηθήσετε να εστιάσουν στα πράγματα που τους αρέσουν για τον εαυτό τους. Μπορείτε να δημιουργήσετε λίστα με τα μέρη του σώματός τους που τους αρέσουν περισσότερο.
• Να τους προτείνετε να δοκιμάσουν διαφορετικά είδη αθλημάτων και δραστηριοτήτων, ούτως ώστε να ανακαλύψουν τι τους ταιριάζει καλύτερα. Η άσκηση γενικότερα είναι ευεργετική για τη διάθεση.

Τέλος, παρακινήστε τους να εστιάσουν σε όσα μπορούν να καταφέρουν με το σώμα τους. Για παράδειγμα, όταν αθλούνται, όταν χορεύουν, όταν κολυμπάνε, όταν τρέχουν, όταν χοροπηδούν από τη χαρά τους ή ακόμα όταν αγκαλιάζουν ένα αγαπημένο τους άτομο. Υπενθυμίστε τους με αυτό τον τρόπο ότι το σώμα τους είναι πολύ περισσότερα από έναν αριθμό στη ζυγαριά.

Έλενα Φρίξου

ΜΑ, Σχολική Ψυχολόγος