Σπονδυλοαρθρίτιδα και Μεσογειακή Διατροφή (ΜΕΡΟΣ ΙΙ)

Στο προηγούμενο άρθρο με αφορμή τη Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αρθρίτιδας στις 12 Οκτωβρίου, αναφέρθηκα σε μια φλεγμονώδη ρευματοπάθεια την Αγκυλοποιητική Σπονδυλοαρθρίτια και τόνισα βασικά λάθη που μπορούν να επιδεινώσουν την εξέλιξη της νόσου!

Σήμερα, θα επικεντρωθούμε στο θέμα της διατροφής και ειδικότερα στη Μεσογειακή Διατροφή και πώς  αυτή συσχετίζεται με βελτίωση των συμπτωμάτων της νόσου.

Πολλές είναι οι μελέτες που επιβεβαιώνουν ότι η κατανάλωση τροφών που είναι μέρος της Μεσογειακής Διατροφής μπορούν να πετύχουν:

• Μείωση της πίεσης του αίματος.
• Προστασία από χρόνιες παθήσεις, όπως καρκίνος, διαβήτη, καρδιαγγειακά μέχρι και εγκεφαλικό επεισόδιο.
• Περιορισμό ή και μείωση της φλεγμονής στις αρθρίτιδες.
• Μείωση της απώλειας βάρους, η οποία μπορεί να μειώσει και τον πόνο σε αρθρώσεις.

Μεσογειακή Διατροφή και μείωση της φλεγμονής

Στη Μεσογειακή Διατροφή υπάρχουν αρκετά τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, Β- καροτίνη, μαγνήσιο, βιταμίνες Α, Δ, Ε, Κ, φλαβονοειδή, ωμέγα 3, τα οποία έχουν βρεθεί σε μελέτες ότι μειώνουν δραστικά τους φλεγμονώδη δείκτες. Πολύ σημαντικό ότι υπάρχουν και ασθενείς με αρθρίτιδα, που κατάφεραν να διακόψουν τη χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (NSAIDs), λόγω του μοντέλου της μεσογειακής διατροφής που είχαν ακολουθήσει όπως επίσης και την αισθητή διαφορά στον πόνο από την πρώτη κιόλας εβδομάδα. Επίσης, η υιοθέτηση του μοντέλου μεσογειακής διατροφής σε άτομα με ΑΣ, είχε επιφέρει σε πολλά άτομα μείωση βάρους με αποτέλεσμα την άμεση ανακούφιση τους, λόγω της μείωσης της πίεσης στις αρθρώσεις. Και επειδή το λίπος παράγει φλεγμονώδη κιτοκίνες, μέσω της απώλειας του, μειώνεται παράλληλα και η φλεγμονή.

Επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου 

Ακόμη και μακροπρόθεσμα, μια αντιφλεγμονώδης διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου. Έρευνες έχουν δείξει ότι αρκετά μεσογειακά τρόφιμα, όχι μόνο μειώνουν τη φλεγμονή βραχυπρόθεσμα, αλλά στην πραγματικότητα μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγή της έκφρασης των προ-φλεγμονωδών γονιδίων και των ανοσολογικών κυττάρων που μπορούν να προκαλέσουν την ασθένεια.

Σε μια άλλη μελέτη αναφέρθηκε, ότι η Μεσογειακή διατροφή οδήγησε σε υγιή απώλεια βάρους, με  χαμηλότερα ποσοστά διαβήτη, καρδιακών παθήσεων και καταγμάτων, λιγότερο πόνο που σχετίζεται με αρθρίτιδες, αναπηρίες και κατάθλιψη, καθώς και σε μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Οι αντιφλεγμονώδεις και προστατευτικές ιδιότητες της Μεσογειακής Διατροφής συνδέονται ακόμη και με τη μεγάλη παρουσία ωμέγα-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, βιταμινών, αλλά κυρίως με των συστατικών του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου όπως ελαϊκό οξύ, ολεοκανθάλη σημαντικές φαινολικές ενώσεις με αντιφλεγμονώδη ιδιότητες. Έχει αποδειχθεί ότι η μεσογειακή διατροφή μπορεί να μειώσει τη δραστηριότητα της νόσου, τον πόνο και τη δυσκαμψία σε ασθενείς με φλεγμονώδη αρθρίτιδα και μπορεί έτσι να αποτελέσει πολύτιμη υποστήριξη για τους ασθενείς που πάσχουν από αυτές τις ασθένειες.

Βασικοί κανόνες της Μεσογειακής Διατροφής που μπορούν να βελτιώσουν την πορεία της νόσου:

• Επίτευξη και διατήρηση ενός υγιούς βάρους μέσω της μεσογειακής διατροφής.
• Φρόντισε η διατροφή σου να περιέχει 2 μερίδες λιπαρών ψαριών την εβδομάδα, πχ. σολομό, τσιπούρα, σαρδέλα, αθερίνα κ.α.. Αν για κάποιο λόγο δεν καταναλώνεις ψάρι, φρόντισε να το αντικαταστήσεις με ένα συμπλήρωμα ιχθυελαίου (≥ 1,5 g ιχθυελαίου / ημέρα).
• Αύξησε τα μονοακόρεστα λιπαρά (π.χ ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηρούς καρπούς ανάλατους).
• Αύξησε την κατανάλωση φρέσκων φρούτων και λαχανικών.
• Φρόντισε να έχεις ασβέστιο στη διατροφή σου για την υγεία των οστών. Χρειάζεσαι περίπου 800mg ημερησίως που ισοδυναμεί με 240ml ημι-αποβουτυρωμένο γάλα, 150γρ. γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά και 30γρ. τυρί με χαμηλά λιπαρά.
• Μην ξεχνάς τα αμυλούχα τρόφιμα. Προσπάθησε να επιλέγεις τα ολικής αλέσεως, όπως καστανό ρύζι, ζυμαρικά ολικής αλέσεως, κινόα, βρώμη, καλαμπόκι, ψωμί ολικής αλέσεως. Είναι αυξημένα σε φυτικές ίνες και περισσότερες βιταμίνες και μέταλλα από τα επεξεργασμένα δημητριακά.
• Φρόντισε να ελέγχεις την Βιταμίνη D και ειδικότερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στόχευσε σε καθημερινή έκθεση στον ήλιο (10-15 λεπτά χωρίς αντηλιακό).  Όταν δεν υπάρχει έκθεση στον ήλιο, συστήνεται η πρόσληψη βιταμίνης D μέσω συμπληρώματος.
• Κατανάλωσε πλούσιες πηγές βιταμίνης Κ και αντιοξειδωτικών, μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως βιταμίνες Α, C και Ε, ψευδάργυρο, σίδηρο, μαγνήσιο, σελήνιο, φλαβονοειδή λυκοπένιο ως μέρος μιας υγιεινής ισορροπημένης διατροφής.
• Τα προβιοτικά φαίνεται να βοηθούν τα άτομα με ΑΣ. Πηγές προβιοτικών είναι το κεφίρ, το πρόβειο γιαούρτι με ζωντανή καλλιέργεια, προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση ενώ υπάρχουν σκευάσματα σκόνης ή κάψουλας τα οποία έχουν μεγαλύτερης συγκέντρωσης ζωντανών οργανισμών.
• Συστήνεται πάντοτε η καθοδήγηση από τον Ρευματολόγο ή Κλινικό Διαιτολόγο που σας παρακολουθεί πριν την οποιαδήποτε χρήση κάποιου συμπλκηρώματος διατροφής.

Φρόντισε λοιπόν για την υγεία σου έγκαιρα!!! Η έγκαιρη διάγνωση από ειδικό ρευματολόγο και οι αξιόπιστες διαγνωστικές εξετάσεις που υπάρχουν πλέον μπορούν να διαγνώσουν έγκαιρα μια ρευματοπάθεια. Με τη σωστή καθοδήγηση, κατάλληλες ασκήσεις,  υγιεινή διατροφή και φαρμακευτική θεραπεία (που μπορεί και να μην είναι πάντα απαρραίτητη), μπορείς να ζήσεις μια ζωή χωρίς συμπτώματα, όπως ζει και ένα άτομο χωρίς ρευματοπάθειες!

Κωνσταντίνα Φιλίππου 

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Msc