Τροφική δηλητηρίαση . . . πώς να την αποφύγετε!
Η τροφική δηλητηρίαση προκαλείται από τρόφιμα που περιέχουν βακτήρια ή άλλους μικροοργανισμούς ή χημικές ουσίες που είναι επιβλαβείς για τον ανθρώπινο οργανισμό. Κοιλιακοί πόνοι, διάρροια και εμετός είναι από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης,τα οποία μπορεί να εμφανιστούν από 2 μέχρι 72 ώρες μετά την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων.
Τα είδη τροφίμων που εμπλέκονται συνήθως σε τροφικές δηλητηριάσεις είναι:
- κρέατα
- πουλερικά
- χόρτα (Leafy greens)
- γαλακτοκομικά προϊόντα
- ξηροί καρποί
Ένα μεγάλο ποσοστό δηλητηριάσεων προέρχονται από την κουζίνα μας. Γι` αυτό είναι χρήσιμο να έχετε στο μυαλό σας τα ακόλουθα σημεία.
Αποτρέψετε την επιμόλυνση τροφίμων:
- Βεβαιωθείτε ότι η ηλεκτρική κουζίνα και ο χώρος μαγειρέματος είναι πάντα καθαροί. Οι σανίδες τεμαχισμού, τα πιάτα, και τα εργαλεία μαγειρέματος πρέπει να πλένονται με ζεστό νερό και υγρό πλυσίματος. Τα καθαρά σκεύη πρέπει να τοποθετούνται σε κλειστά ντουλάπια, ώστε να προστατεύονται από ρυπάνσεις.
- Χρησιμοποιείστε διαφορετικές σανίδες τεμαχισμού για τα ωμά κρέατα, πουλερικά και ψάρια, για τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς επίσης και για την κοπή του ψωμιού.
- Mην τοποθετείτε στο ψυγείο τα ωμά κρέατα, πουλερικά και ψάρια δίπλα από τα φρούτα και τα λαχανικά.
- Μην «παραφορτώνετε» τα ψυγεία σας.
- Μην ξεχνάτε να πλένετε τα χέρια σας!
Ζώνη επικινδυνότητας (Danger Zone)
Διατηρείστε τα «κρύα» τρόφιµα κρύα και τα «ζεστά» τρόφιµα ζεστά! Όταν η θερμοκρασία τους βρίσκεται από 5° ως 60° βαθµούς, τα μικρόβια πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα στα τρόφιµα. Ακόμη και μια πολύ μικρή αύξηση παθογόνων μικροβίων που µπορεί να προκληθεί σε μικρό χρονικό διάστημα (π.χ. 30 λεπτά), είναι ικανή να προκαλέσει τροφική δηλητηρίαση.
Τι να κάνετε;
- Διατηρείτε πάντα τα τρόφιµα, όταν χρειάζονται ψύξη, σε ψυγεία, κάτω από τους +5 °C και τα ζεστά φαγητά σε θερµοθαλάµους πάνω από τους +60 °C.
- Τα κατεψυγµένα τρόφιµα πρέπει να διατηρούνται σε καταψύκτες µε θερµοκρασία κάτω από -18 °C.
- Σε περίπτωση μαγειρέματος κρατήστε τα ευπαθή τρόφιμα στο ψυγείο όσο το δυνατόν περισσότερο ωσότου να έρθει η ώρα να μαγειρευτούν.
- Μην ξεχνάτε: Η απόψυξη των τροφίμων πρέπει να γίνεται στο ψυγείο, ποτέ σε θερμοκρασία δωματίου!
Αποτελεσματικό ψήσιμο
Είναι σημαντικό να μαγειρεύετε ή να ψήνετε τα τρόφιµα καλά, ώστε η θερµοκρασία τους στο κέντρο να φτάνει τους +75 °C για τουλάχιστον 2 λεπτά.
Πώς να το σιγουρέψετε;
Χρησιμοποιήστε ένα θερμόμετρο τροφίμων. Είναι ο μόνος τρόπος να γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι το φαγητό έχει φτάσει στην κατάλληλη εσωτερική θερμοκρασία.
Υγρασία
Είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την αλλοίωση των τροφίμων. Η υψηλή υγρασία διευκολύνει τις χημικές και ενζυμικές αντιδράσεις και την ανάπτυξη των μικροοργανισμών.
Τρόφιμα με υψηλό ποσοστό υγρασίας, όπως π.χ. φρούτα, λαχανικά, είναι ευάλωτα, ενώ τρόφιμα με χαμηλό ποσοστό υγρασίας, όπως π.χ. σιτηρά, ξηροί καρποί, διατηρούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σχεδόν αναλλοίωτα. Γι ‘αυτό προστατέψετε τα τρόφιμα σας, ειδικά τα πιο ευάλωτα σε κατάλληλους χώρους.
Δήμητρα Σκαπούλλαρου
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc